7 tips voor minimale leegstand in een middelgrote stad (met voorbeelden uit Woerden)
Door: Marleen Strien
"We houden in Woerden wel van kaas, maar niet van gaten (in de winkelstraat)."
Aldus Woerdense wethouder Tymon de Weger. In 2030 zullen er naar verwachting 19 procent minder winkels in de binnenstad zijn. Gelukkig is de leegstand in Woerden op dit moment niet erg zorgwekkend (wisselend tussen de 6 en 9%) en zien we nog geen direct effect van corona. Maar als je er niet mee bezig blijft, dan loop je achter. Niks doen leidt tot meer leegstand. Daarom zijn diverse partijen in Woerden in de weer om het centrum levend te houden. Boost your inner city draagt hier een belangrijk steentje aan bij. In onze blog behandelen we de 7 tips voor middelgrote steden door je te laten zien hoe Woerden er voor zorgt dat leegstand in haar binnenstad minimaal is.
1. Boodschappen
Het dagelijkse aanbod, waaronder supermarkten en de bakker, wordt door de consument met regelmaat bezocht en wordt minder beïnvloed door de groei van internet-winkelen. Ook zijn dit sterke trekkers waar de overige winkels door combinatiebezoek ook van kunnen profiteren.
In Woerden hebben we zelfs een hele vers-straat (de Kruisstraat), met specialistisch versaanbod, zoals een slager, een viswinkel, een kaasboer en een authentieke bakker. Ook hebben we diverse andere parels door de stad, zoals de Bierloods en het Woerdens Wijnhuis. Met dank aan Cisca Griffioen en voorheen Gerard Kremers, onze Intermediair retail vastgoed binnenstad Woerden, is er mooie bemiddeling tussen (potentiële) ondernemers, gemeente en vastgoedondernemers. Helaas hebben we slechts 1 supermarkt in de binnenstad, namelijk een kleine Albert Heijn. Uitbreiding van de huidige Albert Heijn staat al lang op de wensenlijst, maar is complex, net als het toevoegen van een extra supermarkt.
2. Makers
Woerden is een stad waar vroeger al veel werd gemaakt, namelijk een rijke historie met dakpannen en kaas. De consument heeft groeiende interesse in producten met een verhaal. Ambachtelijk, handgemaakt, waarvan je weet waar het vandaan komt en hoe het hoe het wordt gemaakt.
Deze kans hebben Patricia en ik aangegrepen door het ontwikkelen van ons eigen keurmerk, namelijk Woerdens Eigen! Producten met dit keurmerk zijn unieke producten die ontwikkeld zijn binnen de gemeente Woerden. Het eigenwijze DNA is hierin terug te vinden. De winkels waar de Woerdens Eigen producten verkocht worden, herken je aan de sticker op de deur en het Woerdens Eigen display. Voor het Stadshart hebben Patricia en ik korte filmpjes ontwikkeld over hoe het gemaakt wordt, er is een pakket met Woerdens Eigen producten en ook is er een culinaire wandeling in de maak langs deze ambachtelijke ondernemers.
3. Instagram
De aantrekkelijkheid van de binnenstad wordt sterk bepaald door de ‘instagramwaarde’ van de binnenstad. Kortom, een aantrekkelijk plaatje met een passend verhaal. Nu heeft Woerden een alleraardigste binnenstad, maar we hebben vooral ook enorm veel te vertellen. En die verhalen vertellen Patricia en ik meer dan wekelijks op de social media kanalen van Stadshart. Dat resulteert in een enorme en volledig organische groei op Instagram!
Een mooie volgende stap zou zijn dat de gemeente mee gaat investeren in het terugbrengen van het Woerdens DNA in de winkelstraat.
4. Huiskamer
Er is behoefte aan sociaal contact als tegenhanger van het meer individualistisch bestaan. Deze trend biedt kansen voor de binnenstad. Het faciliteren van ontmoetingen in de openbare ruimte versterkt de binding met de binnenstad en resulteert in meer bestedingen.
Bij aanpassingen in de openbare ruimte zijn veel mensen bij betrokken, namelijk inwoners, ondernemers, cultuur, gemeente en vastgoed. Ook wel de Gouden Cirkel genoemd. Daar hebben we in Woerden een orgaan voor opgericht, namelijk de Vestingraad.
Huiskamer elementen die recent gerealiseerd zijn door de samenwerkingen binnen de Vestingraad zijn:
- Een speelelement op het Kerkplein – labyrint voor kinderen in de vorm van de vestingstad, waar kinderen op zoek gaan naar een slot en een sleutel. Ontwerp door Boost your inner city.
- De actie ‘We willen je kussen’ – kussens op de betonnen bankjes in de binnenstad met een 1,5 meter lint ertussen. Mensen moesten vaak buiten wachten IVM corona. Ontwerp en uitvoer door Boost your inner city.
- Bewegwijzering en kerstverlichting – in stijl met het logo van de binnenstad. Ontwerp van kerstverlichting door Boost your inner city.
- Verplaatsbare bankjes op het Kerkplein met groen element
Een grote kans voor Woerden is om meer water en groen toe te voegen in de binnenstad. Daar zijn al diverse ideeën voor.
5. Unique Selling Point
Door de unieke kracht van de binnenstad te benadrukken onderscheidt de binnenstad zich van andere binnensteden. Met hulp van het sociale meerwaarde traject (i.s.m. Tessa Vosjan van Bureau Cosi) hebben we wederom met de Gouden Cirkel (met daarin inwoners, ondernemers, cultuur, gemeente en vastgoed) het DNA van Woerden bepaald. Dit DNA is de basis voor alles wat we doen en hier worden zaken als evenementen en gebiedstransformatie aan getoetst. Boost your inner city heeft daarna voor Stadshart Woerden en Woerden Marketing (met dank aan Kitty Kusters) een gezamenlijke branding ontworpen. Zo vertellen de verschillende organisaties één verhaal naar buiten.
6. Werkplek
De binnenstad als werkplek is een mooie kans om leegstand aan te pakken. Met name kleinschalige kantoren en ZZP’ers zoeken huisvesting in de binnenstad. Juist de binnenstad biedt hen een interessante omgeving met kleinere (creatieve) werkruimte, flexplekken en mogelijkheid om anderen te ontmoeten. Sociale ontmoetingsplekken en werken horen bij elkaar.
In Woerden is een locatie waar voorheen een groentewinkel zat getransformeerd naar een galerie en werkplek voor een bedrijf dat trainingen geeft. Een andere locatie waar voorheen een winkel zat is getransformeerd naar winkel en werkplek in één (Buro Fudge). Helaas is er door de corona een flexplek voor ZZP-ers verdwenen. Verder zitten er nog werkplekken in de Bibliotheek en het oude postkantoor/stadhuis. Hier liggen nog veel kansen voor de binnenstad van Woerden. Gelukkig worden die ook vastgelegd binnen het project ‘Vitale binnenstad’, waardoor er op aangewezen plekken ruimte voor komt in de toekomst.
7. Woonstad
Wonen wordt een steeds belangrijkere functie voor de binnenstad. Bewoners dragen namelijk bij aan de dynamiek van de binnenstad. Ook draagt het transformeren van winkels naar wonen bij aan het oplossen van het woningtekort op dit moment.
In 2021 is gestart met het project ‘Vitale binnenstad’ (ism IK onderneem en de Gouden Cirkel) om het winkelgebied compacter te maken. Op 18 november 2021 is de gewenste koers gepresenteerd, waarbij de focus ligt op winkels en horeca op het Kerkplein en de Voorstraat. Dit alles gaat op basis van vrijwilligheid. De Havenstraat en Nieuwstraat zijn in dit plan aangeduid als kans om te wonen. Vanaf februari 2022
Conclusie
Het hebben van een Gouden Circel en de samenwerking binnen de Gouden Cirkel is cruciaal. Daarnaast is het belangrijk om de gemeente mee te hebben. Gelukkig zijn er voor gemeenten op dit moment diverse subsidies voor dit soort trajecten aan te vragen. De gemeente Woerden heeft hiermee bij de Provincie Utrecht 80.000 euro ter beschikking gekregen.
In 4 van de 7 tips zijn wij aanjager geweest voor de uitvoering. Zo zie je maar weer dat marketing een belangrijke bijdrage kan hebben in het aanpakken van leegstand. Benieuwd hoe je met de juiste marketing jouw binnenstad een boost kan geven? Laat maar weten. Samen met Patricia van Hall maak ik graag een afspraak.
Voetnoot:
Deze 7 tips zijn voortgekomen uit de 9 trends die Platform Binnenstadsmanagement heeft geformuleerd in samenwerking met onder andere Woerden. De twee trends die niet zijn benoemd zijn van toepassing op grote steden en daarom hier niet behandeld.